انتخاب سایز لاستیک خودرو و سایزهای جایگزین
اهمیت سایز لاستیک در عملکرد خودرو
لاستیک یکی از کلیدیترین اجزای خودرو است که ارتباط مستقیم میان وسیله نقلیه و سطح جاده را برقرار میکند. انتخاب سایز مناسب لاستیک تنها به زیبایی ظاهری مربوط نمیشود، بلکه ایمنی، کنترل، مصرف سوخت و حتی طول عمر قطعات دیگر خودرو را تحت تأثیر قرار میدهد. اگر لاستیک کوچکتر یا بزرگتر از حد استاندارد انتخاب شود، ممکن است مشکلاتی مانند اختلال در کیلومترشمار، افزایش مصرف سوخت یا کاهش فرمانپذیری به وجود آید. به همین دلیل، آگاهی از سایز استاندارد و نحوه انتخاب لاستیک جایگزین اهمیت زیادی دارد.
سایز لاستیک یعنی چه؟
روی دیواره هر لاستیک اعدادی درج شده که بیانگر مشخصات اصلی آن است. بهعنوان مثال در سایز 185/60R13:
عدد ۱۸۵ پهنای لاستیک بر حسب میلیمتر است.
عدد ۶۰ نسبت ارتفاع دیواره به پهنای لاستیک را نشان میدهد. در این مثال ارتفاع معادل ۶۰ درصد از ۱۸۵ میلیمتر خواهد بود.
حرف R به معنای ساختار رادیال لاستیک است که رایجترین نوع در خودروهای سواری محسوب میشود.
عدد ۱۳ نیز قطر رینگ را بر حسب اینچ مشخص میکند.
با شناخت این علائم، راننده میتواند سایز دقیق لاستیک خودروی خود را تشخیص دهد و در هنگام خرید، انتخاب درستی داشته باشد.
حروف اختصاری روی لاستیک چه معنایی دارند؟
برخی لاستیکها علاوه بر اعداد، دارای حروفی در ابتدای سایز هستند که نوع وسیله نقلیه مناسب را مشخص میکنند. برای مثال:
P: لاستیک مناسب خودروهای سواری (Passenger)
LT: لاستیک ویژه خودروهای باری سبک (Light Truck)
ST: لاستیک مخصوص تریلرها (Special Trailer)
T: لاستیک یدکی موقت (Temporary)
شناخت این حروف به راننده کمک میکند تا مطمئن شود لاستیک خریداریشده برای خودروی او طراحی شده است. see more
سایز لاستیک خودروهای ایرانی و خارجی
خودروهای تولید داخل هرکدام سایز لاستیک استاندارد مخصوص به خود دارند. برای نمونه پراید، پژو یا سمند، هرکدام با توجه به طراحی و توان موتور نیازمند سایز خاصی هستند. در خودروهای خارجی نیز همین قاعده برقرار است. تنها تفاوت اینجاست که لاستیکهای وارداتی اغلب کیفیت ساخت بالاتری دارند و در سرعتهای زیاد یا شرایط سخت رانندگی، عملکرد بهتری از خود نشان میدهند. البته این موضوع باعث افزایش قیمت و محدودیت در دسترسی برخی مدلها نیز میشود.
خوشبختانه نمایندگیهای معتبر مانند کورال تایر با عرضه برندهایی مثل ترازانو، انتخاب را برای رانندگان آسانتر کردهاند و تنوع مناسبی از سایزها را در اختیار خریداران قرار میدهند.
لاستیک جایگزین چیست و چگونه انتخاب میشود؟
گاهی پیش میآید که راننده به دلایلی مثل تغییر رینگ، افزایش زیبایی خودرو یا دسترسی نداشتن به سایز اصلی، به سراغ انتخاب لاستیک جایگزین میرود. لاستیک جایگزین باید تا حد ممکن با سایز اصلی همخوانی داشته باشد تا به سیستم تعلیق و فرمان خودرو آسیب نرسد.
یک اصل مهم در انتخاب لاستیک جایگزین این است که قطر کلی آن نباید بیش از سه درصد با سایز اصلی تفاوت داشته باشد. در غیر این صورت، سرعتسنج و کیلومترشمار دچار خطا میشوند و حتی ممکن است سیستمهای ایمنی مانند ABS یا ESP نیز عملکرد درستی نداشته باشند.
لاستیک پهن یا باریک؛ کدام بهتر است؟
یکی از پرسشهای رایج میان رانندگان این است که استفاده از لاستیک پهن بهتر است یا باریک. پاسخ این سؤال به شرایط رانندگی و اولویتهای فرد بستگی دارد. لاستیکهای پهن سطح تماس بیشتری با جاده دارند و در نتیجه چسبندگی و پایداری بالاتری ایجاد میکنند. این ویژگی در جادههای خشک و پرپیچوخم مزیت محسوب میشود.
در مقابل، لاستیکهای باریک فشار بیشتری روی سطح جاده وارد میکنند و همین باعث میشود در جادههای برفی یا لغزنده عملکرد بهتری داشته باشند. همچنین، به دلیل مقاومت غلتشی کمتر، مصرف سوخت پایینتری دارند. بنابراین راننده باید میان ایمنی در پیچها و صرفهجویی در مصرف سوخت یکی را در اولویت قرار دهد.
تأثیر تغییر سایز لاستیک بر ECU خودرو
واحد کنترل الکترونیکی یا ECU، مغز الکترونیکی خودرو است و دادههای متعددی را از چرخها و موتور دریافت میکند. تغییر در سایز لاستیک میتواند موجب بروز اختلال در این محاسبات شود. بهعنوان مثال، وقتی قطر لاستیک افزایش یابد، خودرو مسافت بیشتری را در هر چرخش طی میکند، اما ECU همان تعداد چرخش قبلی را ثبت میکند. نتیجه این است که سرعت واقعی خودرو بیشتر از مقداری است که روی صفحه نمایش داده میشود.
علاوه بر این، سیستمهای ایمنی مانند ABS و کنترل پایداری برای عملکرد دقیق نیازمند دادههای صحیح هستند. تغییر سایز میتواند این سیستمها را دچار خطا کند. در خودروهای اتوماتیک نیز تعویض دندهها ممکن است ناهماهنگ شود و مصرف سوخت افزایش یابد.
راهکارهای اصلاحی در صورت تغییر سایز
اگر تغییر سایز لاستیک در محدوده سه تا پنج درصد باشد، معمولاً مشکل خاصی ایجاد نمیکند. اما در صورت تغییر بیشتر، باید ECU دوباره برنامهریزی شود تا محاسبات آن متناسب با سایز جدید لاستیک اصلاح گردد. برخی دستگاههای دیاگ پیشرفته این امکان را به تعمیرکاران میدهند که پارامترهای ECU را تغییر دهند و با لاستیک جدید هماهنگ کنند.
آخرین دیدگاهها